طراحی مدیریتی در دفاتر معماری
قبل از پرداختن به محتوای مقاله لازم است به بررسی چند کلید واژه که در مقاله بارها با آن روبرو هستیم بپردازیم :
1 – دیزاین (design) و مدیریت (management) :
از دهه 60 مفهوم دیزاین وارد یک مقوله جدید شد، قبلا زیر مجموعه معماری بود ولی امروزه بصورت یک نظام در آمده و بر معماری کلان شده است.
متأسفانه زبان فارسی هنوز فاقد واژه ای است که قابلیت پوشش کامل گستره وسیع دیزاین را داشته باشد.
تحولات عظیم فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی دهه های اخیر موجب شده
رابطه دیزاین با حیطه های تخصصی سنتی اش مورد بازبینی قرار گیرد،
از جمله این باور که دیزاین یکی از زیر شاخه های هنر است.
برای اثبات تغییرات به وجود آمده در ارتباط دیزاین با حیطه های تخصصی دیگر کافی است نگاهی به نتایج تحقیق آماری زیر در موتور جستجوگر گوگل داشته باشیم:
Design + management 207 میلیون
Design + art 198 میلیون
Design + engineering 89 میلیون و…
نتایج به دست آمده در 20 ماه گذشته گویای ارقام بسیار بالا در ارتباط دیزاین با عرصه هایی چون مدیریت است.
اکنون دانش مدیریت دیگر به دیزاین به عنوان یک عنصر تزئیینی که در انتهای فرآیند و صرفا برای بزک نهائی تولیدات و خدمات به کار می رفت نمی نگرد.
مارتی نیومئر، که جایگاه صاحب نظری در این زمینه دارد معتقد است “ما نمی توانیم صرفا در مورد مسیر خود به سوی آینده تصمیم بگیریم.
ما باید مسیر خود به سوی آینده را دیزاین کنیم.“*
* مجله معمار شماره 69 مهر و آبان 1390
2- رویه (procedure) :
در حقیقت موضوع اصلی این مقاله مسیر و روند مدیریتی در دفاتر معماری است.
واژه رویه بیانگر مسیر شکل گیری یک پدیده و مراحل مختلف انجام آن است که بر زمان دلالت می کند.
از دهه 1940-1960 رویکرد روند محور شکل می گیرد و تا قبل از آن فکر می کردند روند ذاتا خلاقانه است و بیشتر محصول محور بودند.
از اهمیت آن تکرار پذیری آن است بطور مثال از روند و رویه ای که در این مقاله جهت مدیریت دفاتر معماری اشاره شده می توان بهره گرفت و آن را تعمیم داد.
موضوع این مقاله تلاش طراحی مدیریتی در دفاتر معماری است ؛
استفان امیت، نگارنده این مقاله معتقد است،
مدیریت موفق در دفاتر طراحی فقط مربوط به اجرای پروتکل ریاست و شیوه های آن نیست
بلکه روش و روندی که افراد در تعامل با یکدیگر کار می کنند حائز اهمیت است.
در نمونه موردی که در مقاله به آن اشاره شده،
فاکتورهایی که یک شخص خارج از دفتر معماری برای شناسائی و انجام یکسری دستورالعمل های ساده برای پیشرفت کار انجام می دهد،
می تواند این فاکتورها توسط افراد داخل دفتر شناسائی، و با گوش کردن و نگاه کردن به آنچه در دفتر رخ می دهد به تغییراتی مطلوب دست پیدا کنند
که نتیجه تلاش اعضا بدون نیاز به سرمایه گذاری مالی و زمانی است.
همچنین با کاهش خطاها و پیشرفت در هماهنگ سازی پروژه ها به سودآوری شرکت نیز کمک کنند.
دانا کاف یکی از پژوهشگرانی که در زمینه مدیریتی پژوهشی در دفاتر معماری آمریکا انجام می دهد و به نتایج جالبی دست پیدا می کند،
او فرض می کند که به منظور ارائه به منظور ارائه نظر و پیشنهاد قوی در مورد چگونگی مدیریت دفاتر معماری باید در درجه ی اول به عملکرد آنها پی برد.
او تعدادی راه را برای پژوهشگران برای دنبال کردن از نقطه نظر مدیریت معماری فراهم می کند
و به طور خاص نتیجه می گیرد که جدائی هنر از کسب و کار برای حرفه معماری زیان آور است.
این چالش برای پژوهشگران آنها را قادر می سازد که چگونگی عمل طراحان را در دفاتر معماری مشاهده کنند،
شیوه ای که در آن هنر و کسب و کار در هم آمیخته است.
او همچنین مشاهده می کند که آگاهی از کسب و کار در بین اعضاء باتجربه بسیار آشکار تر از اعضاء جوان است،
همچنین دریافت که با هیچ یک از افراد در مورد تحصیلات و آموزش مدیریتی مصاحبه نشده است و این چیزی است که در تحصیلات آموزش معماری باید لحاظ شود.
یکی از چالش ها برای مدیریت طراحی توانائی تشخیص رویه و روش و عادات در دفاتر طراحی است که
مؤثر و یا بی فایده هستند.
از مواردی که امیت در مقاله خود به آن اشاره می کند:
که می تواند برای سیستم مدیریتی دفتر معماری زیان آور باشد آن است
که با توجه به رفتار تصریح کنندگان در تبیین و تشریح ساختمان ها مشخص است
که رویه ی مدیریتی تمایل به نادیده گرفته شدن دارد و از آنجائیکه طراحان تحت فشار زمانی شدید کار می کنند،
پروتکل مدیریتی را به منظور دستیابی به وظیفه اشان در سر وقت، کنار می گذارند.
همچنین در دفاتر معماری به اشتراک گذاری دانش و آگاهی نسبتا پراکنده است و ارتباط با همکاران با یکدیگر زمانی صورت می گیرد
که با مشکلی مواجه می شوند و قادر به حل و فصل آن بصورت فردی نیستند.
در فیلد مدیریت معماری نیز نشریات معدودی به این مقوله پرداخته اند،
مانند: Riba, Brunton, Lapidus, Coxe, Symes,…
که بیشترین توجه این نشریات به پیشرفت مدیریت و اصلاح مدیریت در آفیس می باشد.
مقوله ای که فقدان آن به شدت در کشور احساس می شود.
در زمینه پژوهش نیز پژوهشگرانی باید جهت رسیدگی به کار در دفاتر معماری استخدام شوند،
و این نیاز در دفاتر معماری به طور آشکار دیده می شود.
عالی بود👏👏